Wanneer het zonnetje schijnt en de warme zonnestralen jou verwarmen, voel je je minder vermoeid, ben je minder prikkelbaar en kan je je beter concentreren. Een chronisch gebrek aan zonlicht (zoals in de winter en de vroege lente) kan leiden tot “winterdepressie” en “voorjaarsmoeheid”.
De zon helpt de huid om vitamine D aan te maken, wat belangrijk is voor de versteviging van de beenderen, het afweersysteem en het zenuwstelsel. Een dagelijks kwartiertje zonlicht op de handen, armen en gezicht is genoeg om de vitamine D aanmaak voldoende te bevorderen.
De letsels van bepaalde huidaandoeningen zoals psoriasis, kunnen verbeteren bij (verantwoorde) blootstelling aan de zon omdat de Uv-stralen ontstekingsremmend werken en de overreactie van ons immuunsysteem verminderen.
Maar…
Die heerlijke zonnestralen zijn helaas niet helemaal veilig. Zonlicht bestaat onder meer uit infraroodstralen en drie soorten ultraviolette stralen (Uv-stralen).
- Infraroodstralen veroorzaken roodheid en opwarming van de huid. Ze kunnen leiden tot een verhit gevoel en een zonnesteek
- UvA-stralen, die ervoor zorgendat de huid snel (en kortstondig) bruin wordt, zijn verantwoordelijk voor een vroegtijdige huidveroudering en kunnen huidkanker veroorzaken
- UvB-stralen geven de huid een trage maar langdurige bruine tint. Deze stralen kunnen ook zonnebrand veroorzaken en huidkanker veroorzaken
- UvC-stralen zijn zeer schadelijk. Deze worden gelukkig tegengehouden door de ozonlaag.
Zonverbranding is een acute reactie van de huid wanneer deze blootgesteld wordt aan te veel Uv-stralen. Alle mensen, ongeacht het huidtype, licht en donker, kunnen zonnebrand oplopen. De hoeveelheid Uv-straling hangt af van de hoogte van de zon en niet van de temperatuur. Je kan dus op een koele, heldere zomerdag even gemakkelijk verbranden als op een bloedhete zomerdag. Wolken houden de Uv-stralen slechts gedeeltelijk tegen, dus zelfs op een bewolkte dag kan je verbranden.
Verbranding door de zon wordt gekenmerkt door roodheid, warmte, zwelling en pijn.
Er zijn vier graden van huidverbranding door de zon te onderscheiden:
- 1e graad verbranding: Er is een lichte roodheid die na enkele uren verschijnt en die na maximum 3 dagen verdwijnt zonder vervellen van de huid.
- 2e graad verbranding: De huid voelt enkele uren na de blootstelling vurig warm aan en vertoont een pijnlijke roodheid. De huid zal na enkele dagen lichtjes vervellen en laat een tijdelijke pigmentatie achter
BEHANDELING 1e en 2e graad verbranding: Koel de huid steeds met een koude, natte doek en gebruik nadien een (verkoelende) after sun. Draag luchtige kleren die niet schuren en blijf minstens 3 dagen uit de zon om de huid te laten herstellen.
- 3e graad verbranding: De huid is rood-blauw verkleurd, gezwollen en zeer pijnlijk. Na enkele dagen zal de huid volledig vervellen met een langdurige pigmentatie en huidoneffenheden tot gevolg
- 4e graad verbranding: Hierbij ontstaan blaasjes, gevolgd door vervellen van de huid waarbij een vlekkige pigmentatie achterblijft
BEHANDELING 3e en 4e graad verbranding: Hou het verbrande lichaamsdeel minstens 15 min onder lauw stromend water of neem een lauwe douche en gebruik nadien een verkoelende after sun. Draag luchtige kleren die niet schuren en blijf minstens 3 dagen uit de zon om de huid te laten herstellen. Drink veel water. Bij vorming van blaren: doorprik deze niet!
Als de zonnebrand ernstig genoeg is, kan je algemene verschijnselen krijgen zoals koorts, rillingen, misselijkheid, overgeven, hartkloppingen en hoofdpijn. Indien je je ziek voelt, contacteer een arts.
Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen. Hoe bescherm je je huid tegen de zon?
- Blijf tussen 12 uur en 16 uur uit de zon en zoek regelmatig de schaduw op.
- Draag een hoed, een zonnebril (ook bij kinderen!) en lichte kledij (indien mogelijk Uv-werend).
- Drink voldoende water om het verloren vocht opnieuw aan te vullen.
- Mensen die roken, gaan over het algemeen sneller en heviger verbranden.
- Hoe heerlijk die cocktail op het strand ook mag smaken, alcohol verwijdt de bloedvaten en dit kan de klachten van zonnebrand verergeren.
- Smeer lichaamsdelen die rechtstreeks in contact komen met de zon in met een dikke laag zonnecrème met een hoge beschermingsfactor.
- Smeer je in een half uur vóór je in de zon gaat en herhaal elke 2 uur. Vergeet de minder evidente plekjes niet, zoals oogleden, oren, de onderkant van de voeten, de achterkant van de knieën, …
- Bescherm kinderen met een wijd, droog T-shirt. Natte kledij laat Uv-straling immers sneller door.
- Plaats zonneschermen in de auto (glas laat Uv-stralen door).
- Vermijd direct contact met zonlicht voor baby’s. Zonnestralen weerkaatsen in de omgeving zodat het zelfs onder een parasol niet volledig veilig is en je jouw baby dus best insmeert met zonnecrème.
Welke zonneproducten?
- Kies producten met UvA- én UvB-filter. Blijf je steeds beschermen, ook al heb je reeds een bruin tintje. Een bruine huid beschermt je niet tegen de negatieve effecten op lange termijn (zoals huidkanker).
- Gebruik producten met een hoge beschermingsfactor. Deze factor geeft aan hoelang je in de zon kan blijven zonder te verbranden (bv. een beschermingsfactor 30 betekent dat je 30 keer langer in de zon kan blijven zonder te verbranden). Hoe hoger het getal, hoe beter de bescherming. Een hoge beschermingsfactor voorkomt roodheid en verbranden en gaat (gelukkig) het bruinen niet tegen. Wees niet zuinig op je zonnecrème want als je te weinig smeert, daalt de beschermingsfactor drastisch.
- Bij activiteiten waar water aan te pas komt, is een waterbestendig zonneproduct een must. Deze zonneproducten beschermen je tijdens het zwemmen en wanneer je uit het water komt. Let wel op: wanneer je je droog wrijft, veeg je de zonnecrème ook weg en vervalt de bescherming. Smeer je dus telkens opnieuw in na het pootjebaden.
- Gebruik geen zonneproducten waarvan de tubes langer dan een jaar open zijn. De beschermingsfactor is zeer sterk verminderd na een jaar.
- Zonlicht op een recent litteken kan ervoor zorgen dat het litteken donkerder en verheven wordt. Voorkom dit door het litteken minstens 6 maanden uit de zon te houden, ofwel elke 2 uur in te smeren met een crème of balsem met een hoge beschermingsfactor.
Zowel op vakantie als thuis, bescherm jezelf en jouw gezin steeds goed tegen de zon zodat je onbezorgd kan genieten van jullie tijd samen (of van de o zo heerlijke me-time!). Voor advies over een gepaste zonnecrème, helpen we je graag verder in onze apotheek! We hebben zonneproducten in huis van meerdere topmerken waardoor we voor elk huidtype, hoe gevoelig ook, een gepast product kunnen vinden.